Wystąpienie prof. dr hab. n. med. Jakuba Fichny podczas XII Kongresu Bezpieczeństwa Żywności
Podczas Kongresu prof. Jakub Fichna z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi przedstawił koncepcję żywności funkcjonalnej, jej rosnące znaczenie rynkowe oraz potencjał dla polskich producentów owoców i warzyw. Jak podkreślił, sama idea nie jest nowa - korzeniami sięga tradycji medycyny Dalekiego Wschodu.
Koncepcja żywności funkcjonalnej wywodzi się z kultur dalekiego wschodu, w których żywność od wieków traktuje się jako lek i element terapii.
Profesor przypomniał, że także w polskiej tradycji istnieją produkty, które dziś można byłoby uznać za żywność funkcjonalną, takie jak kapusta kiszona, bogata w naturalne probiotyki. Jednak w przeciwieństwie do Japonii, która już w latach 90. opracowała formalną definicję, kryteria oceny i system certyfikacji, w Polsce pojęcie żywności funkcjonalnej wciąż nie ma umocowania prawnego.
Czym jest żywność funkcjonalna?
Według przyjętych w Europie kryteriów żywność funkcjonalna to żywność konwencjonalna, która:
- ·wygląda i smakuje jak normalny produkt spożywczy (to nie tabletka ani suplement),
- posiada naukowo udowodniony, korzystny wpływ na zdrowie,
- działa na konkretny aspekt funkcjonowania organizmu, np. trawienie, odporność, układ krążenia czy funkcje poznawcze.
Żywność funkcjonalna to jest żywność, którą mamy na talerzu. Nie suplement, nie kapsułka - coś, co normalnie jemy.
Rynek rośnie szybciej, niż przewidywano
Wartość światowego rynku żywności funkcjonalnej rośnie dynamicznie. W 2021 roku wyniosła ok. 280 mld USD, a obecne prognozy mówią nawet o 586 mld USD. Rosnące zainteresowanie dotyczy szczególnie produktów:
- produktów wysokobiałkowych,
- bogatych w błonnik oraz
- wspierających mikrobiom jelitowy.
Producenci owoców i warzyw - w centrum zmian
Żywność funkcjonalna może powstawać na dwa sposoby:
- Metoda konwencjonalna - kiedy surowiec pochodzi ze specjalistycznych hodowli, upraw, selekcji odmian,
- Metoda technologiczna - łączenie składników lub modyfikacja procesów przetwarzania.
Dla producentów owoców i warzyw szansa jest szczególnie widoczna w pierwszym kierunku - bazując na naturalnych cechach odmian oraz sposobie uprawy, technologii i terminie zbiorów.
Brakuje definicji - rynek czeka na standardy
Zdaniem profesora największą przeszkodą nie jest technologia ani wiedza naukowa, lecz brak prawnej definicji żywności funkcjonalnej w Polsce.
Jestem dużym optymistą, jeśli chodzi o żywność funkcjonalną. Nauka jest zaangażowana i przygotowana. By stworzyć system certyfikacji, brakuje definicji. Bez tej definicji, my dziś do końca nie wiemy, co robić.
Profesor podkreślił również, że nauka i prywatne laboratoria dysponują metodami badania poziomu substancji aktywnych, dzięki czemu możliwe jest potwierdzenie, czy produkt faktycznie posiada właściwości funkcjonalne.
Podsumowanie
Do określenia jest to jak ma się rynek żywności funkcjonalnej do suplementów diety i żywności wzbogaconej.
Polscy producenci owoców i warzyw dysponują materiałem naturalnie bogatym w substancje bioaktywne. Mogą stać się pierwszym i najważniejszym elementem łańcucha żywności funkcjonalnej - pod warunkiem, że powstanie jasna i korzystna dla wysokiej jakości produktów podstawowych, definicja i system certyfikacji.
#Fundusze Promocji
Pełna relacja z Kongresu tutaj
Więcej o szansach i wyzwaniach z perspektywy producenta owoców jagodowych w materiale pt. Alternatywa dla suplementów czy suple 2.0?
Opracowanie w ramach realizacji przez Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw zadania „CORE TEAM - promocja konsumpcji owoców i warzyw i forum współpracy sektora, V edycja”.
Projekt realizowany jest pod honorowym patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Źródło informacji: Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw
Kontakt: